Çatılar yapıların en üst elemanlarıdır. Binayı yağış ve diğer atmosfer etkilerinden (sıcak, soğuk, rüzgar) korur. Çatılar taşıyıcı kısım ve çatı kaplaması olmak üzere iki kısımdan oluşmaktadır. Çatı tamiri işlemlerinde taşıyıcı sistem ve kaplama kısımları ayrı ayrı değerlendirilmeli eskimiş yıpranmış elemanlar yenisi ile değiştirilmelidir. Taşıyıcı kısım, malzemeye (ahşap, çelik, betonarme) çatı eğimi, kaplama malzemelerinin cinsine, ağırlığına ve yüke bağlıdır.
Çatılardan ısı geçişi toplam kayıp içerisinde %25’ i bulmaktadır. Bu oran ısıtma ve soğutma giderlerini gereksiz arttırdığı gibi hem biyolojik konforu olumsuz etkilemekte, hem de ısıtma ve soğutmada dolaylı ve dolaysız olarak atmosfer, fosil yakıt atıkları ile kirletilmektedir. Binalar için son derece önemli olan çatıların bakım ve tamiri için gereken hassasiyet gösterildiği takdirde, çatı sistemlerinden maksimum verim alınabilmektedir.
ÇATI TADİLATI NASIL YAPILIR
-Çatı tadilatı yapılmadan önce baca dipleri, baca sıvaları, çatı iskeleti, su dereleri vb. tüm çatı elemanları uzman bir ekip tarafından en ufak ayrıntılara kadar dikkatli bir şekilde incelenmelidir. Çok fazla hasar almış, tadilat yapılsa bile verim alınamayacak durumda olan çatıları onarmak yerine, doğru detaylar ile yeni bir çatı yapılması daha sağlıklı olacaktır.
– Kiremit Çatı Kaplamalarının Tadilatı : Kiremitlerin döşenebilmesi için çatıda merteklerin üzerine kiremit altı tahtası çakılması ve bu tahta kaplamaların üzerine de nitelikli bir su geçirmez bitümlü membran örtü serilmesi gerekir. Bu örtü kiremitlerden sızabilecek suyun aşağıya geçmesini engellemek için kullanılır. Çatı kiremitleri tek tek kontrol edilmeli kırılan kiremitler yenisi ile değiştirilmelidir. Bakım ve kontrol aşamasında kiremitlere zarar vermeyecek şekilde üzerinde gezilmesine dikkat edilmelidir.
– Baca Diplerinin Tadilatı: Baca dipleri çeşitli su geçirmez yalıtım malzemeleri ile su sızmalarına karşı korunmaktadır. Yalıtım malzemeleri hava şartlarının etkileriyle zamanla yıpranabilir, belirli dönemlerde baca dipleri kontrol edilerek yalıtım kabiliyetini kaybetmiş ya da kaybetmek üzere olan malzemelerin yenisi ile değiştirilmesi gerekir.
– Çatı İskeleti Tadilatı: Taşıyıcı sistemi tahta olan çatılarda dış etkenler nedeni ile zamanla çürüme, kırılma, esneme vb. hasarlar alabilir ve çatı sistemi kendisinden beklenen görevi tam olarak yerine getiremez, bu tip hasarlar çatı çökmelerine bile sebebiyet verebilir, hasarlı çatı iskeleti elemanlarının mutlaka yenisi ile değiştirilmesi gerekmektedir.
– Su Yalıtım Örtüsü : Yırtılma delinme veya yıpranmaya maruz kalan su yalıtım örtüleri çatı yalıtım malzemeleri standardına uygun yeni malzemeler ile değiştirilmelidir.
– Su Dereleri : Dereler su yalıtım membranı veya sürme esaslı çatı yalıtımı malzemeleri ile kaplanır. Dereler gözden geçirilmesi yırtılan veya kalköış membranlar yenisi ile değiştirilmelidir.
ÇATI ONARIMINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
– Çatı bakım onarım uygulamalarında kullanılan malzemeler CE belgeli, eğer yoksa TSE belgeli olmalıdır.
– Çatı yapımı / yenilemesi işlerinde kullanılacak yalıtım ya da kaplama malzemeleri, proje veya detaya göre kullanılmalı eğer detay yok ise malzeme üreticilerinin teknik kılavuz ve broşürlerde tavsiye ettiği şekilde uygulanmalıdır.
– Çatı yapımı uygulamasında çalışan personel kişisel koruyucu donanımlarını kullanmal, malzeme ve yangın güvenliği sağlanmalıdır. Uygulamada şaloma kullanılacaksa çalışma bölgesinde mutlaka yangın tüpü bulundurulmalıdır.